शेयेर गर्नुहोस
झलनाथ खनाल, टीकापुर २६ कार्तिक /
कैलालीको टीकापुर नगरपालिका वडा नं. १ जोतिनगरका लक्ष्मण चौधरी कर्णाली माध्यमिक बिधालयमा अहिले कक्षा १० मा अध्ययन गरिराख्नुभएको छ । तर, शुक्रवार उहाँ बिद्यार्थीको रुपमा नभई उम्मेदवारको रुपमा प्रस्तुत हुनुभएको थियो । बिधालयले बिद्यार्थीहरुलाई पाठ्यक्रममा समावेश भएअनुसार निर्वाचनमा मतदान प्रक्रियाका बारेमा कक्षा १० का बिद्यार्थीहरुलाई नमुना मतदान कार्यक्रम गर्दा लक्ष्मण उम्मेदवारको रुपमा प्रस्तुत हुनुभएको हो ।
“हामीलाई निर्वाचन हुन्छ भन्ने कुरा थाहा थियो । निर्वाचन गर्दाको प्रक्रियाका बारेमा अध्ययन भन्दा अतिरिक्त क्रियाकलापले धेरै सिक्ने अवसर मिलेको छ ।” लक्ष्मणले भन्नुभयो, “निर्वाचनको मुखैमा भएको नमुना मतदानले हामीलाई निकै फाइदा गर्ने छ ।” कर्णाली माध्यामिक बिधालयमा अध्ययनरत पारस शाही नमुना मतदानले घरमा अभिभावकलाई मतदान सम्बन्धि शिक्षा दिन सहयोग मिल्ने बताउनुहुँन्छ । “आउँदो निर्वाचनसम्म हामी पनि मतदान गर्ने उमेरको हुन्छौं । अहिले सिकेको सीप भोलि काम लाग्छ ।” पारसले भन्नुभयो, “घरमा अभिभावकलाई पनि मतदान गर्न सिकाउने अवसर नमुना मतदानले दिनेछ ।”
मेरिका ढुंगानालाई मतदान कसरी गर्ने भन्ने कुराको थाहा छैन । उहाँले निर्वाचनको प्रक्रिया बारेमा कुनै सिकाइ भएको बताउनुभयो । मनोनयन दर्तादेखि निर्वाचनका लागि आवश्यक प्रक्रिया पूरा गरेर भएको नमुना मतदानले समुदायमा मतदान शिक्षा नपाएका नागरिकहरूलाई समेत सिकाउन सक्ने क्षमताको विकास भएको मेरिका बताउनुहुँन्छ । “अहिले निर्वाचनको समय छ । हामीले सिकेको ज्ञान् आफ्ना लागि भन्दा अभिभावक र समुदायका लागि काम लाग्ने छ ।” मेरिकाले भन्नुभयो, “सिकेको शिक्षा अभिभावकलाई र समुदायलाई भन्छौं । जसका कारण अहिलेको निर्वाचनमा मत बदर हुने सम्भावनाको कम हुन सक्छ ।”
कक्षा १० का विनोद जोशी नमुना मतदानमा मतदान अधिकृतको भुमिकामा रहनु भएको थियो । मतदान अधिकृतले खेल्ने भुमिकाले आफुलाई निर्वाचनको महत्त्वको बारेमा सक्षम बनाएको दाबी विनोदले गर्नुभयो । “पढेर सिकेको कुरा भन्दा गरेर सिकेको कुरा सहज हुने रहेछ ।” जोशीले भन्नुभयो, “हामी आम निर्वाचनमा मतदातालाई शिक्षा दिनसक्ने क्षमताको विकास नमुना मतदानले भएको छ । आवश्यक परे समुदायका नागरिकहरूलाई मतदान शिक्षा दिन सक्छौं ।”
कक्षा १० को सामाजिक विषयमा भएको पाठ्यक्रम अनुसार नमुना मतदान प्रक्रिया सुरु गरेको थियो । निर्वाचनमा सहभागी उम्मेदवार, मतदाता, निर्वाचन अधिकृत, मतदान अधिकृत, सुरक्षाकर्मी, स्वयंसेवकसहित आवश्यक सबै प्रक्रिया पूरा गरेर नमुना मतदान पूरा गरेको बिधालयका प्रधानाध्यापक धर्मराज शर्माले बताउनुभयो ।
“हप्ताको शुक्रबार हुने अतिरिक्त क्रियाकलाप अन्तर्गत नमुना मतदान गरेका हौं । यसले बिद्यार्थीलाई निर्वाचन गर्दा पर्ने प्रक्रियाको बारेमा शिक्षा प्रदान गर्ने छ भने, घरमा निर्वाचनको समय भएको हुँदा अभिभावकलाई मतदान गर्न सिकाउने माध्यम पनि बन्न सक्छ ।” प्रधानाध्यापक शर्मा भन्नुहुन्छ, “बिद्यार्थीहरुले पनि नमुना मतदानमा निकै उत्सुकता देखाएको छ । बिद्यार्थीलाई ज्ञान् भन्दा घरमा अभिभावकलाई सिकाउने प्रतिक्रिया बिद्यार्थीबाट पाएका छौं ।”
उहाँले बिद्यार्थीहरुलाई सैद्धान्तिक ज्ञान् भन्दा प्रयोगात्मक ज्ञान्मा जोड दिइएको बताउनुभयो । “सैद्धान्तिक ज्ञानले भन्दा ब्यबहारिक ज्ञानले बिद्यार्थीहरुमा छिटो सिकाई हुनेभएकोले त्यसतर्फ बढी जोड दिएका छौं ।” प्रधानाध्यापक शर्माले भन्नुभयो, “त्यसैको एक उदाहरण हो नमुना मतदान पनि ।”